شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر نوآوری باز در صنعت بیمه

نوآوری یک عامل اساسی در ایجاد رقابت در سطح جهانی است که منجر به رشد سازمانی می شود، موفقیت آینده را در بر دارد و همانند موتوری است که به شرکت ها اجازه می دهد در اقتصاد جهانی از کارایی مستمری برخوردار شوند. دراکر(۲۰۰۱) با تاکید فراوان اظهار داشته که هر سازمانی نیاز به یک توانایی و مهارت اساسی دارد و آن نوآوری است. همچنین او مطرح می کند که نوآورییک فرایند چند وجهی است. نوآوری یک نظام مدیریتی است که رسالت سازمان تاکید دارد، به دنبال فرصت های استثنایی است و تعیین می کند که آیا مناسب مسیر استراتژیک سازمان است یا خیر، معیارهای موفقیت را معلوم می کند و نیز به دنبال فرصت های جدید است.

از این جهت نوآوری، موضوعی بسیار مهم در مطالعه اقتصاد، کسب و کار، تکنولوژی ، جامعه شناسی و مهندسی است. همچنین توانایی شرکت ها برای کشف و بهره برداری از نوآوری های خارجی، قابلیتها و فرصتهای کسب و کاری که پتانسیل تجاری شدن را دارا بوده و متناسب با استراتژی های توسعه ای شرکتها باشند از اهمیت بالایی برخوردارند.

صنعت بیمه یکی از صنعت هایی است که به شدت نوآوری باز بر آن تاثیر دارد و به دنبال ایجاد مزیت رقابتی از طریق به کارگیری نوآوری باز است. این صنعت با وجود پیچیدگی ها و توجه روزافزون به آن در جهان، نه تنها از این ارزیابی مستثنی نیست، بلکه در خصوص این صنعت ، بررسی عوامل تاثیرگذار بسیار حیاتی است.

نوآوری باز به چه معناست؟

در طول دهه ۱۹۹۰ هنری چسبرو ملاحظه کرد که الگوی رایج نوآوری بسته شروع به تغییر کرده است.بر اساس نظر او ، بعلت ظهور عواملی همچون موارد زیر، دوران پارادایم نوآوری بسته به اتمام رسیده است:

تحرک و جابجایی افزایش یافته ی کارکنان ماهر و دانشی، مهندسان کارآزموده و زبده و دانشمندان که هر روز کنترل ایده ها و تخصص های مالکانه را برای بنگاه ها سخت تر می کرد.
گسترش سرمایه گذاریهای خطرپذیر و افزایش اهمیت آن بعنوان جایگزینی برای منابع اختصاص داده شده توسط بنگاه های بزرگ به تحقیق و توسعه که به تامین مالی برای شکل گیری شرکت های جدید و تلاش آنها برای تجاری سازی ایده هایی که از پژوهشگاه های بنگاه های بزرگ بیرون می آمدند، کمک می کرد.
امکان انتخاب و کسب فناوریهای استفاده نشده از بیرون سازمان
دسترسی افزایش یافته به همکاران بسیار توانمند برای برون سپاری تحقیق ها
افزایش کیفیت تحقیق های دانشگاهی
انتشار بیشتر دانش در سراسر جهان
کوتاه شدن فاصله ها ، تسهیل ارتباطات و افزایش همکاری های مجازی به واسطه توسعه فناوری اطلاعات
افزایش رقابت میان شرکت ها در بازار محصول
تغییر در ماهیت نوآوری ها که در الگوی کسب و کار جدید می تواند متجلی شود، به همان اندازه در سودآوری مهم شده اند.

این عوامل به چرخه ای که نوآوری بسته را زنده نگه می داشت، لطمه وارد می کرد. شرکت هایی را که از نوآوری باز استفاده می کنند، می توان در دو گروه اصلی طبقه بندی کرد:

مبتکران : شرکت هایی که مجوز استفاده از نوآوریهایشان را به شرکت های دیگر داده و بسترهای مناسب را برای همکاری مشترک ایجاد می کنند.
پذیرندگان: شرکت هایی که تولیدات/ فرآیندهای تولیدی خود را بر اساس تجارت مبتکران انجام می دهند.

با این وجود که مبتکران بازیگران فعال این عرصه هستند و پذیرندگان احتمالا نوآوری باز را به هیچ وجه انجام نمی دهند، اما وجود آنها از این جهت که مبتکران بتوانند مجوز استفاده از نوآوری هایشان را صادر کنند ضروری است. در واقع پذیرندگان ، استفاده کنندگان غیرفعال پارادایم نوآوری باز هستند.

نوآوری باز پارادایمی است که فرض می شود که شرکتها می توانند و باید با تکیه به فناوری پیشرفته از ایده های خارجی و داخلی و نیز مسیرهای داخلی و خارجی به بازار استفاده کنند. فرآیندهای باز ترکیبی از ایده های داخلی و خارجی از طریق معماری و سیستم هاست. در مدل نوآوری باز مشتریهای بعنوان همکار در فرآیند تحقیق و توسعه نقش فعالی را بازی می کنند و شرکت ها بخشی از فرآیند تحقیق و توسعه را برون سپاری می کنند.

نتیجه گیری و پیشنهادها

میان عوامل فردی و نوآوری باز، بین عوامل سازمانی و نوآوری باز ، بین عوامل محیطی و نوآوری باز، بین عوامل مادی و نوآوری باز در یک شرکت بیمه ای رابطه معناداری وجود دارد. بر این اساس پیشنهاد های ذیل ارائه می گردد:

مدیران صنعت بیمه به تدوین و ابلاغ استراتژی یادگیری سازمانی اهتمام ویژه ای داشته باشند و استراتژی سازمان خود را بر اساس رویکرد دانش محوری تنظیم کنند.
شرت ها ی بیمه اهداف خود را کاملا روشن و شفاف بیان و چگونگی دستیابی به اهداف را برای کارکنان تشریح کنند.
تشکیل سیستمهای اطلاعاتی فعال در شرکت های بیمه از اقداماتی است که باید در صنعت بیمه انجام پذیرد. این اقدام منجر به تشکیل سیستم اطلاعاتی منسجم برای صنعت بیمه کشور خواهد شد که از خلاءهای کنونی این صنعت به شمار می رود.
حذف نظارت تعرفه ای و سایر چالش های فراروی شرکت های بیمه مرکزی می تواند فضای مناسبی برای نوآوری در این صنعت را فراهم آورد.
راه اندازی اتاق فکر در شرکت بیمه منجر به خلق ایده های نو در این صنعت خواهد شد.
پیگیری فعالیتها و روشهای مفید و توجه به خطاها و شکست های شرکت های بیمه در داخل و خارج کشور خود راه حلی برای یافتن ایده های نو و تقلید از آنها یا تجربه ی خطاها و اجتناب از آنهاست.
شیوه مدیریتی و سبک رهبری اتخاذ شده می تواند در هر چه بارور کردن افکار و اندیشه های نو و خلاقانه کارکنان، و به طور کلی ایجاد و تقویت کارآفرینانه و تزریق روحیه ی پیشگامی نقش به سزایی ایفا کرده و یا موجب نابودی و کمرنگ شدن این روحیه شود. بدیهی است هرچه کارکنان در سازمان ، در شغل و وظیفه خود منعطف تر بوده و آزادی عمل بیشتری داشته باشند، چنانکه جسارت اندیشه و عمل کردن را پیدا کنند و از طرفی اگر چنانچه این ریسک پذیری و مخاطره پذیری آنان در صورت شکست، از سوی مسئولان سازمان بعنوان تجربه و درسی برای مسیر آتی تلقی شود، ما با سازمانی کارآفرین مواجه خواهیم بود.
همکاری گروهی از مولفه های بینادین استقرار یک سازمان نوآور است. فعالیتهای دسته جمعی نقاط ضعف موجود در جریان کار را آشکارتر می سازد و نسبت به رفع آنها از مشورت و کمک سایر همکاران می توان بهره جست و این امری است که کارکنان یک شرکت بیمه ای به آن اذعان داشته اند.
استقرار یک سیستم تشویق مناسب در سازمان از عوامل موثر بودهخ و ضمن افزایش اثر بخشی، ریسک پذیری ، کارآفرینی، کار تیمی و رفتارهای نوآورانه را تقویت می کند. سیستم پاداش می بایست هدفمند بوده و دارای بازخورد باشد و ارزیابی بلندمدت کارکنان را مدنظر قرار دهد. ارزشیابی مستمر و دارای معیارهای صحیح از عملکرد کارکنان، از جمله ی اقداماتی است که انگیزه ی کارکنان را برای تلاش بیشتر مهیا می سازد.