همه محاسبه ها و برآورد احتمالات و تخمین هایی که در صنعت بیمه به صورت کاربردی در حال انجام است، با نام علم اکچوئری شناخته می شود؛ از این رو، صنعت بیمه با علم اکچوئری ارتباط تنگاتنگ دارد و شناخت این علم از بایسته های فعالان عرصه بیمه به شمار می رود.
اکچوئری در واقع یک نوع علم ریاضیات و کاربرد علم آمار و حساب احتمالات در بیمه و به ویژه رشته بیمه عمر است. اکتوئر یا اکچوئر متخصص این علم است که برای انجام محاسبات مالی در موسسات بیمه و بانک ها فعالیت می کند. در شرکت های بیمه قسمت اکتواریا (محاسبات فنی) زیر نظر یک یا چند آکتوئر اداره می شود. مهم ترین وظیفه اکچوئری بیمه عبارتند از: محاسبه نرخ های بیمه ، محاسبه اندوخته ها، تعیین پلن اتکایی ، نظارت بر ریسک ها و تعیین سود شرکت های بیمه. (رجوع کنید به: مجله بیمه شماره ۷ دوره سوم، مرداد ۱۳۴۴، مقاله محمدولی جوهریان).
شرایط دریافت پروانه فعالیت اکچوئری
ماده ۲ – پروانه فعالیت اکچوئری نوعی مجوز است که بیمه مرکزی بنا به درخواست متقاضی، صادر می کند و به کسانی تعلق می گیرد که شرایط لازم را داشته باشند. شرایط افراد و اشخاص حقیقی برای داشتن اکچوئری بیمه این ها است:
- تابعیت جمهوری اسلامی ایران
- نداشتن اعتیاد به مواد مخدر
- کارت پایان خدمت یا کارت معافیت دائم
- داشتن حداقل ۲۵ سال سن
- نداشتن سوء پیشینه
- موفقیت در آزمون های شفاهی و کتبی اکچوئر رسمی بیمه که بیمه مرکزی برگزار می کند
- داشتن یکی از این مدارک تحصیلی و سابقه کار مرتبط با اکچوئری بیمه که به تشخیص بیمه مرکزی رسیده باشد:
الف) کارشناسی ارشد آمار بیمه (اکچوئری) و حداقل ۴ سال سابقه کار مرتبط
ب) کارشناسی ارشد رشته های دیگر (آمار، ریاضی، بیمه، اقتصاد و مدیریت مالی) و داشتن حداقل ۶ سال سابقه کار
ج) داشتن مدرک حرفه ای در زمینه اکچوئری از مراجع حرفه ای بین المللی که مورد تایید بیمه مرکزی باشد و داشتن ۴ سال سابقه کار
ماده ۳ – متقاضیان تاسیس مؤسسه اکچوئری رسمی بیمه باید پروانه فعالیت اکچوئری حقیقی داشته باشند.
ماده ۴ – یک مؤسسه اکچوئری رسمی بیمه باید واجد شرایط زیر باشد:
۱- تعداد اعضا یا شرکا نباید کمتر از ۳ نفر باشد.
۲- در قالب موسسه غیرتجاری طبق مقررات مربوط ثبت شود.
۳- عبارت «موسسه اکچوئری رسمی بیمه» در نام موسسه قید شود.
۴- اساسنامه موسسه قبل از ثبت به تایید بیمه مرکزی برسد.
۵- موضوع فعالیت موسسه، انجام عملیات اکچوئری و فعالیت های مرتبط به آن باشد.
تبصره ۱- مدیران مؤسسه اکچوئری رسمی بیمه در مقابل مؤسسه بیمه طرف قرارداد نسبت به فعالیت‌های مؤسسه خود مسئولیت تضامنی دارند.
تبصره ۲- ثبت هرگونه تغییرات بعدی در اساسنامه یا اعضاء یا شرکاء مؤسسه اکچوئری رسمی بیمه که به ثبت رسیده باشد موکول به ارایه موافقت قبلی بیمه مرکزی است.
ماده ۵- اشخاص حقیقی و متقاضیان تاسیس مؤسسه اکچوئری رسمی بیمه، هنگام دریافت پروانه فعالیت اکچوئری باید تضمین‌های لازم را بر اساس ضوابطی که بیمه مرکزی مشخص می‌نماید تودیع نمایند.
وظایف و تعهدات اکچوئر رسمی بیمه
ماده ۷- اکچوئر رسمی بیمه موظف است حداقل سالی یک بار گزارش خود مشتمل بر ارزیابی و اظهارنظر پیرامون وضعیت مؤسسه بیمه را در محورهای زیر تهیه و حسب مورد به مؤسسه بیمه و بیمه مرکزی ارائه نماید:
۱- مبانی نرخ‌گذاری و نحوه تعیین حق‌بیمه در انواع بیمه‌های زندگی و غیرزندگی و فنی بودن آنها.
۲- نحوه ذخیره‌گیری و کفایت آن.
۳- نحوه محاسبه نسبت توانگری مالی و صحت آن.
۴- نحوه پذیرش و نگهداری ریسک و کفایت پوشش‌های اتکایی.
۵- نحوه مدیریت ریسک‌های مؤسسه بیمه از جمله ریسک سرمایه‌گذاری‌ها.
۶- نحوه محاسبه و توزیع مشارکت در منافع بیمه‌گذاران به ویژه بیمه‌گذاران بیمه‌های زندگی و صحت آن.
ماده ۸- اکچوئر رسمی بیمه موظف است گزارش‌های خود را در چهارچوب استانداردهای حرفه‌ای که بیمه مرکزی ابلاغ می‌کند و با توجه به صورت‌های مالی مؤسسه بیمه تهیه نماید.
ماده ۹- در صورتیکه بررسی‌های اکچوئر رسمی بیمه نشان دهد که مؤسسه بیمه نمی‌تواند به تعهدات خود عمل نماید و ادامه فعالیت مؤسسه بیمه به زیان بیمه‌شدگان، بیمه‌گذاران و صاحبان حقوق آنها می‌باشد، موظف است موضوع را بلافاصله به مؤسسه بیمه و بیمه مرکزی اعلام نماید.
ماده ۱۰- بیمه مرکزی با توجه به گزارش اکچوئر در چارچوب قوانین و مقررات مربوط، اقدامات اصلاحی را به مؤسسه بیمه ابلاغ می‌نماید و مؤسسه بیمه موظف است طبق نظر بیمه مرکزی اصلاحات لازم را اعمال نماید.
ماده ۱۱- اکچوئر رسمی بیمه موظف است جز به حکم قانون، از افشای اطلاعاتی کـه برای انجام وظایف و تهیه گزارش‌های اکچوئری دریافت می‌نماید خودداری کند. در غیر این‌صورت مشمول مقررات مربوط خواهد بود.
ماده ۱۲- اکچوئر رسمی بیمه، در قبال صحت گزارش‌های اکچوئری که طبق مقررات این آیین‌نامه تهیه و ارایه می‌نماید، مسئول است.
ماده ۱۳- اکچوئر رسمی بیمه، نمی‌تواند عضو هیات مدیره، مدیرعامل و یا کارمند مؤسسات بیمه باشد.
ماده ۱۴- اکچوئر رسمی بیمه حقیقی یا اعضا و شرکاء مؤسسه اکچوئر رسمی بیمه، همچنین اقارب نسبی و سببی درجه یک از طبقه اول آنها نباید در مؤسسه بیمه‌ای که برای آن گزارش تهیه می‌کنند نفع مستقیم یا غیرمستقیم داشته باشند.
وظایف و تعهدات شرکت بیمه در قبال اکچوئری
ماده ۱۵- هر یک از شرکت های بیمه وظیفه دارند از تاریخی که بیمه مرکزی به آن ها اعلام می کند، یک اکچوئر رسمی بیمه داشته باشند.
ماده ۱۶- هر یک از شرکت های بیمه وظیفه دارند اکچوئر رسمی بیمه اصلی و اکچوئر رسمی بیمه علی البدل خود را برای مدت سه سال از میان اکچوئرهای دارای پروانه فعالیت از بیمه مرکزی انتخاب کنند و پس از تایید در هیئت مدیره و تصویب در مجمع عمومی خود، اسامی و مشخصات آن ها را به همراه میزان حق الزحمه و نحوه پرداخت آن به بیمه مرکزی اعلام کنند. سقف حق الزحمه قابل پرداخت به اکچوئر رسمی بیمه، هر ساله از سوی بیمه مرکزی تعیین و به شرکت های بیمه ابلاغ می شود.
تبصره- اگر اکچوئر رسمی بیمه اصلی استعفا دهد، فوت کند، یا پروانه فعالیت وی تعلیق یا لغو شود، اکچوئر رسمی علی البدل جایگزین وی می گردد.
ماده ۱۷- شرکت های بیمه وظیفه دارند مدارک و اسناد و اطلاعات لازم برای انجام وظایف و تهیه گزارش اکچوئری را در اختیار اکچوئر رسمی بیمه قرار دهند.
ضمانت های اجرایی آیین نامه اکچوئری بیمه
اگر اکچوئر رسمی بیمه از قوانین، مقررات و ضوابط تعریف شده تخطی کند و مرتکب تخلف شود، بیمه مرکزی بر اساس شرایط، هر یک از موارد زیر را انجام خواهد داد:
۱- اخطارکتبی به اکچوئر رسمی بیمه
۲- تعلیق پروانه فعالیت اکچوئر رسمی بیمه برای مدت محدود
۳- لغو پروانه فعالیت اکچوئر رسمی بیمه
ماده ۱۹- مسئول رسیدگی به اختلافات موجود میان اکچوئر رسمی و شرکت بیمه، بیمه مرکزی است.
پیام بگذارید